- Het vrouwenquotum voor beursgenoteerde bedrijven in Nederland werkt, zo stelt het Centraal Plan Bureau op basis van onderzoek.
- De raad van commissarissen van bedrijven moet minimaal een derde vrouw zijn. In vier jaar tijd is het aantal bedrijven dat aan dit quotum voldoet gestegen van nog geen 35 procent naar bijna 82 procent.
- Het percentage vrouwelijke bestuurders in de raden van bestuur is niet veranderd ten opzichte van 2022. Daar geldt het quotum niet voor.
- Lees ook: Fietsenfabrikant Accell, die in de problemen zit door debacle met Babboe, stelt Annemarie Jorritsma aan als president-commissaris
Het vrouwenquotum voor beursgenoteerde bedrijven in Nederland heeft geleid tot een betere man-vrouwverhouding binnen raden van commissarissen (rvc). Dat constateert het Centraal Plan Bureau (CPB) op basis van onderzoek. Weliswaar voldeed bijna een op de vijf van de bedrijven nog niet aan de norm die sinds 2022 van kracht is, toch zien de onderzoekers dat er een verandering op gang is gekomen sinds de wet werd aangekondigd.
Het CPB voerde het onderzoek uit in samenwerking met de Universiteit Leiden, de Rijksuniversiteit Groningen, het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) en onderzoeks- en adviesorganisatie Bureau Pouwels. De onderzoekers keken naar de effecten van het vrouwenquotum, dat officieel de ‘Wet evenwichtiger verhouding tussen mannen en vrouwen in het bestuur en de raad van commissarissen’ heet.
Vrouwenquotum beursgenoteerde werkt voor raad van commissarissen
Sinds de aankondiging van die wet vier jaar geleden is de man-vrouwverhoudingen verbeterd, stellen zij. Zo voldeed voor de aankondiging nog geen 35 procent van de bedrijven aan de norm. In 2020 – na de aankondiging – was dat al 70 procent.
Eind 2022 is dit gegroeid naar bijna 82 procent van de bedrijven. Het gaat bovendien om een zogeheten ingroeiquotum, wat betekent dat de maatregel voor nieuwe benoemingen geldt.
De onderzoekers keken ook naar negatieve effecten van het vrouwenquotum. Tegenstanders vrezen dat het quotum slecht uitpakt, omdat er te weinig goede vrouwelijke commissarissen zouden zijn, maar de onderzoekers zien hier geen bewijs voor.
Geen verandering in raden van bestuur: CEO beursbedrijf meestal man
De Tilburgse hoogleraar Mijntje Lückerath-Rovers houdt elk jaar de man-vrouwverhoudingen van beursgenoteerde bedrijven in Nederland bij in de Dutch Female Board Index. In de meest recente versie uit afgelopen september staat dat 79 van de 88 bedrijven eind augustus aan het quotum voldeden. Het percentage vrouwelijke bestuurders in de raden van bestuur bleef met 15 procent vrijwel gelijk vergeleken met 2022.
Het quotum geldt niet voor besturen. Demissionair minister Robbert Dijkgraaf van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap zei in januari dat hij het toen te vroeg vond om te zeggen of het vrouwenquotum moet worden uitgebreid naar bestuursleden. Hij wilde eerst kijken of de huidige maatregel het gewenste effect heeft.
Volgens het quotum moet een nieuwe benoeming in de raad van commissarissen van beursgenoteerde bedrijven bijdragen aan een "evenwichtige man-vrouwverhouding", aldus het CPB. Dat betekent dat ten minste een derde vrouw is en een derde man.
Bedrijven bepalen ook zelf wie zij als CEO aanstellen, en kiezen in Nederland veel vaker een man dan een vrouw. Zo is slechts 4 procent van de de CEO's van AEX-bedrijven in Nederland vrouw. Die 4 procent staat gelijk aan één persoon: Nancy McKinstry van Wolters Kluwer. In 2022 was 8 procent van de CEO's van AEX-bedrijven vrouw.
"Ondanks alle initiatieven en diversiteitsquota lukt het AEX-bedrijven vooralsnog niet om meer vrouwelijke leiders aan te stellen. Vergeleken met het wereldwijde gemiddelde van acht procent vrouwelijke CEO’s, doen wij het met slechts vier procent aanzienlijk minder goed", gaf Imke Lampe, Managing Partner van Heidrick & Struggles Nederland, eind februari aan.